Một doanh nhân từng nói rằng: “Có những lĩnh vực truyền thống nhưng nếu biết làm mới, tạo sự khác biệt và chạm đến nhu cầu lớn của người dùng thì đó là cơ hội”. Và, cơ hội mà Võ Thanh – Giám đốc Công ty An Nhiên – nắm bắt để khởi nghiệp cũng xuất phát từ một sản phẩm rất nhỏ bé, gần gũi, truyền thống nhưng lại chạm đến nhu cầu lớn của người dùng bởi sự tiện lợi và khác biệt.
Thanh kể: “Lúc bà xã tôi mới sinh con, tóc rụng rất nhiều, mẹ tôi nói lấy bồ kết gội thử và thấy tóc đỡ rụng. Đó cũng là thời điểm người dùng quay về với xu hướng dùng sản phẩm thiên nhiên. Từ đó tôi nảy ra ý tưởng làm nước gội đầu bồ kết nguyên chất”. Việc nướng trái bồ kết rồi chưng cất thành nước gội đầu không khó, cái khó là làm sao sản phẩm giữ được lâu mà không phải dùng hóa chất bảo quản.
Tôi đã bỏ ra 4 năm miệt mài đi tìm những người làm trong ngành đông y có kinh nghiệm bảo quản bồ kết để học hỏi. Rất nhiều sản phẩm “bí truyền” được chia sẻ nhưng khi đem kiểm nghiệm thì chỉ sau 5 – 7 ngày đã bị vi khuẩn, nấm mốc thâm nhập làm hỏng. Không nản chí và tiếp tục lặn lội khắp nơi, đến năm thứ 5 thì công thức nấu và bảo quản bồ kết dần hoàn chỉnh, sản phẩm đầu tiên ra lò mang thương hiệu An Nhiên.
“Khác với các loại dầu gội bồ kết trên thị trường có bọt, mùi thơm, nước gội đầu bồ kết An Nhiên được làm từ 100% nguyên liệu là trái bồ kết, được nướng, nấu và đóng chai như cách người dùng làm tại nhà, còn nguyên mùi khói, cháy của quả bồ kết nướng và không có bọt nhưng gội rất sạch”, Thanh cho biết.
Những người chưa quen và chưa dùng bồ kết bao giờ không đón nhận sản phẩm, nhưng những người trước đây đã dùng và hiểu biết về sản phẩm thì rất thích. Đối tượng khách hàng An Nhiên hướng đến là những chị em muốn sử dụng dầu gội thiên nhiên nhưng lại không có thời gian tự nướng, nấu bồ kết tại nhà và những người thường bị rụng tóc, nhất là phụ nữ sau sinh.
Tuy thích thú, song cũng có không ít người hoài nghi sản phẩm có phải được làm hoàn toàn từ bồ kết nguyên chất. “Vì đam mê và mong muốn làm ra sản phẩm có ích cho xã hội nên tôi không ngại thử thách. Cứ để người dùng cảm nhận và khi có niềm tin sản phẩm nguyên chất 100%, “đúng như nhà làm”, họ sẽ tin dùng”, Thanh bộc bạch.
Không có kinh phí cho quảng cáo, thiếu hệ thống phân phối là rào cản lớn với một doanh nghiệp khởi nghiệp. Để giải quyết khó khăn này, Thanh tìm đến Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp (BSA), tham gia Phiên chợ xanh tử tế và các chương trình hội chợ xúc tiến thương mại. Tại Phiên chợ xanh tử tế, sản phẩm của Thanh đã được nhiều người dùng biết đến và động lực thúc đẩy Thanh theo đuổi đến cùng đam mê chính là số người dùng quay lại lần hai, lần ba mua sản phẩm ngày càng nhiều.
Thanh kể tiếp: “Bạn bè thấy tôi lúc nào cũng lụi hụi nướng, nấu bồ kết, rồi đong, chiết…, họ hỏi sao tôi phải tự làm cho khổ. Thật ra khi tự làm, mình sẽ biết sai chỗ nào để điều chỉnh. Hơn nữa, phải chỉn chu từng công đoạn, từ chọn bồ kết, rửa sạch, nướng và nấu, chỉ cần sai sót ở một công đoạn là phải bỏ hết mẻ thành phẩm đó, vì nếu người dùng mất tín nhiệm thì mình sẽ mất tất cả.
Một lãnh đạo ở BSA đã nói với tôi: “Sản phẩm phải sạch từ tâm. Một sản phẩm sạch giống như một cuốn tập sạch, nếu tay dơ thì cả cuốn tập sẽ dơ, vì vậy, làm sản phẩm sạch thì tâm phải sạch”. Tôi đã lấy câu nói đó làm kim chỉ nam cho mình.
Khi sản phẩm bắt đầu được thị trường tín nhiệm, nhiều người đến gặp Thanh đặt vấn đề mua công thức bảo quản nhưng Thanh từ chối vì “đó là tâm huyết của tôi, tôi đã phải học hỏi và trả “học phí” suốt 5 năm trời mới có được sản phẩm hoàn chỉnh như ngày nay”.
Cũng có nhiều nhà đầu tư tìm đến Thanh đề nghị hợp tác để phát triển sản phẩm và giúp thương hiệu lớn hơn, đi nhanh hơn, nhưng Thanh nói: “Tôi đang làm đúng như tinh thần khởi nghiệp, cứ đi chậm, cứ làm nhỏ từng bước một nhưng chắc chắn. Khi sản phẩm được tin dùng và yêu thích thì nhiều cái nhỏ sẽ làm thành cái lớn”.
Dù lợi nhuận chưa nhiều nhưng niềm vui lớn nhất với Thanh là người dùng ngày càng quan tâm tới sản phẩm. Đặc biệt, một vài đối tác đã mua sản phẩm để xuất khẩu qua Nhật và khách Nhật cũng tin dùng. Thế nhưng, “tôi vẫn không vui bằng khi sản phẩm được người dùng trong nước đón nhận. Tôi khát khao phát triển sản phẩm tại thị trường Việt Nam và làm cho trái bồ kết nhỏ bé nhưng hữu dụng đang dần bị lãng quên trở thành nguyên liệu có giá trị mà chỉ Việt Nam mới có”.
Vùng nguyên liệu đóng góp rất lớn vào chất lượng sản phẩm, vì vậy Thanh đang tính toán mua đất ở Cam Ranh, Củ Chi, Quảng Ngãi để trồng bồ kết và xen canh các cây dược liệu khác như hà thủ ô, sả… Song cái khó là chưa có nghiên cứu nào về cách trồng, chăm sóc, giống… bồ kết nên nếu trồng đại trà, chắc chắn Thanh phải tiếp tục nghiên cứu, mày mò, thậm chí phải sẵn sàng chấp nhận thất bại trước khi vùng nguyên liệu hình thành.
Song, ước mong lớn nhất của Thanh lúc này vẫn là được các nhà phân phối sỉ và lẻ cùng hợp tác, hỗ trợ để nước gội đầu bồ kết An Nhiên đến tay nhiều người tiêu dùng Việt hơn nữa.