Ẩm thực Việt Nam được xem là một trong những nền văn hoá ẩm thực tinh tuý và lành mạnh nhất thế giới. Nhưng người Việt đang sinh sống khắp nơi trên thế giới, việc duy trì nếp ăn uống và khẩu vị Việt Nam không chỉ vì mục đích sức khoẻ, mà xem đó như một cách để gìn giữ một phần quê hương trong bản thân mình.
Gánh hàng rong đã trở thành hình ảnh tượng trưng trong văn hóa Việt Nam và gây ấn tượng mạnh với du khách nước ngoài bởi nét truyền thống, cổ xưa mà họ khó có thể tìm thấy ở những thành phố khác trên thế giới.
Ở cuối đường đi.. chỗ bến xe
Hàng cơm quán nhỏ.. khách đông nè
Cô hàng trẻ đẹp.. cười vui, dễ
Mụ chủ già nua.. cáu, khắc khe
Gọi đĩa cơm bì.. sườn nướng, chả
Kêu ly nước mía.. lạc rang, chè
Tôi liền xực thử.. thìa cơm tấm
Quả thực sườn, bì… quá tuyệt nghe.
Ở thời kì cổ đại, thức ăn vẫn còn khan hiếm buộc con người không có quyền lựa chọn thức ăn.
Buổi sáng mùa hè.. ở Mỹ Tho
Vài tên bắt vịt.. té lăn bò
Anh liền cắt tiết.. vài tô nhỏ
Chị lẹ bằm gan.. mấy đĩa to
Lấy gạo đem vo.. rồi nấu cháo
Cầm ngan chặt miếng.. để đun lò
Hành nhiều trộn gỏi.. thêm tiêu sọ
Vịt lộn rau răm… nhậu đã, no.
Ở người, có 5 mức nhu cầu về thực phẩm
Nhu cầu an toàn thường bộc lộ khi ta gặp chuyện lo lắng, ức chế hoặc thiếu tự tin. Những thực phẩm cho nhu cầu an toàn thường được chọn nhờ vị ngọt (gợi lại vị ngọt của sữa mẹ) và mối liên hệ chặt chẽ với ký ức về mái ấm gia đình khi còn bé.
Những bà mẹ muốn con ăn nhiều chóng lớn thì dùng thực phẩm để thoả mãn nhu cầu cho và nhận tình cảm.
Tồn tại:
Ăn đều dặn, hàng ngày để cơ thể tồn tại.
An toàn:
Khi nguồn lương thực đã đủ sống người ta thường quan tâm đến sự an toàn của nguồn cung cấp. Do đó người ta sẽ dự trữ để dành. Một số loại thực phẩm tượng trưng cho sự an toàn do có liên quan đến gia đình.
Tình cảm:
Người ta có thể nấu nướng và tặng nhau các món ăn để biểu lộ tình cảm. Ăn hoặc khen tặng là cách đáp lại tình cảm của người mời, còn từ chối thức ăn cũng đồng nghĩa với từ chối lời mời.
Địa vị:
Trổ tài nấu nướng cũng là cách khẳng định địa vị thông qua cách chứng minh khả năng. Đây cũng là cách xác lập và duy trì lòng tự trọng.
Chủ nghĩa cá nhân:
Thực phẩm trở thành phương tiện biểu hiện cá nhân thông qua cách chế biến món ăn và sắp xếp thự đơn, bộc lộ phong cách, và thông qua thử nghiệmBản sắc dân tộc là một phạm trù động, chứ không tĩnh, nó luôn được bổ sung và làm mới trên cơ sở đặc điểm và đặc tính của cộng đồng dân tộc. Văn hóa ẩm thực cũng như mọi thành tố văn hóa khác của Việt Nam phải trải qua nhiều giai đoạn biến đổi, nhưng rồi mọi sự giao lưu và tiếp thu qua biến đổi, rốt cuộc được bản địa hóa, mang đậm dấu ấn trí tuệ và tâm hồn dân tộc. Đất nước Việt Nam nằm ở vị trí “ngã tư đường của các nền văn minh” nên từ lâu lịch sử Việt Nam chịu ảnh hưởng bởi hai trào lưu giao thoa lớn: giữa Đại Việt – Việt Nam với Trung Hoa trước công nguyên cho đến tận ngày nay, và sự giao lưu văn hóa Việt Nam với phương Tây từ TK XVII-XVIII, nhất là với Pháp và qua Pháp với châu Âu từ cuối TK XIX trở đi. Trừ những món ăn thức uống dân gian thuần Việt đã trở thành bề dày của truyền thống, còn hầu như không thứ ẩm thực nào mang tính hiện đại của Việt Nam mà không ít nhiều chịu ảnh hưởng bởi một quá trình giao lưu liên tục với bên ngoài. Sự tinh tế thẩm mỹ và kinh nghiệm khéo léo từ đôi bàn tay, con người Việt Nam đã xây dựng một nền văn hóa ẩm thực cho riêng mình.
Ẩm thực có nghĩa là một nền văn hóa ăn uống của một dân tộc, đã trở thành một tập tục, thói quen. |
